Co jest przyczyną nadciśnienia tętniczego?

Nadciśnienie tętnicze może być pierwotne to znaczy takie, którego bezpośrednia przyczyna nie została ustalona, albo wtórne, którego przyczyna jest znana.

Nadciśnienie tętnicze pierwotne występuje zdecydowanie częściej, a jego rozwój jest związany z wieloma czynnikami genetycznymi i środowiskowymi prowadzącymi do zaburzenia mechanizmów regulacji ciśnienia tętniczego w organizmie, z których najbardziej istotne jest zaburzenie mechanizmu regulującego stan napięcia ścian naczyń tętniczych. Pod wpływem wielu czynników dochodzi do nadmiernego wzrostu napięcia mięśni okrężnych naczyń. Napływająca w czasie skurczu serca krew napotyka wtedy na mniej elastyczną i podatną ścianę naczynia. Sprzyja to jej przerostowi i zmianie struktury, co prowadzi do dalszego zwiększenia oporów w krążeniu, a co za tym idzie — ciśnienia tętniczego.

Spośród czynników środowiskowych prowadzących do rozwoju nadciśnienia należy wymienić: zwiększone spożycie soli, zmniejszoną aktywność fizyczną i związaną z nią otyłość, stres, palenie papierosów i nadmierne picie alkoholu. Warto wiedzieć, że częstość występowania nadciśnienia tętniczego pierwotnego rośnie wraz z wiekiem oraz w przypadku występowania nadciśnienia wśród członków rodziny.

Nadciśnienie tętnicze wtórne dotyczy zaledwie około 5% wszystkich chorych na nadciśnienie. Najczęściej zdarza się nadciśnienie nerkowo-pochodne, czyli występujące w przewlekłych chorobach nerek (np. w przewlekłych kłębuszkowych zapaleniach nerek), lub tzw. nadciśnienie naczyniowo-nerkowe, spowodowane niedokrwieniem jednej albo obu nerek w wyniku zmian chorobowych w tętnicach nerkowych powodujących zwężenie ich światła. Znacznie rzadszą przyczyną nadciśnienia są zaburzenia hormonalne — nadmiar aldosteronu (pierwotny hiperaldosteronizm), nadmiar kortyzolu (zespół Cushinga) oraz guz chromochłonny rdzenia nadnerczy (pheochromocytoma) produkujący w dużych ilościach katecholaminy.